با وجود اینکه فعالیتهای مربوط به معادن در گذشته بسیار وسیع و گسترده بوده است، لیکن تاکنون، مطالعه جامع و پژوهشی مفصل، در این زمینه صورت نگرفته است. میتوان تصور نمود که در دوران ماقبل تاریخ، انسان برای بدست آوردن سنگهای معدنی فلزات، به دلیل تکنولوژی ضعیف و ابزار ابتدائی که در اختیار داشته، عموما از معادن روباز و معادنی که در نزدیکی سطح زمین قرار داشتند، استفاده میکرده است. اما در دورههای بعد، با پیشرفت در زمینههای مختلف فن معدنکاوی نیز پیشرفت زیادی نموده و بشر موفق به بهرهبرداری از معادن زیرزمین نیز گردیده است. ایران، یونان و مصر در دوران باستان از نظر فن استخراج معدن در میان ملل دیگر از مقام شایان توجهی برخوردار بودند. با وجود آنکه روشهای مختلفی برای استخراج کانیهای فلزدار در کشورهای مختلف وجود داشت، لیکن کار اصلی استخراج فلزات، در گذشته دنبال کردن رگه بود و همانند امروز به دو نوع استخراج باز و زیرزمینی صورت میگرفت.
در روش باز با وسایلی که در اختیار داشتند سنگهای معدنی را از سطح زمین جدا کرده و سپس به کارگاهها منتقل میکردند، اما در روش زیرزمینی ابتدا چاههائی را به صورت عمودی در خاک حفر میکردند و پس از آنکه به رگه میرسیدند، معبری افقی ایجاد مینمودند. در کشور ایران به دلیل آشنائی مردم این سرزمین با شیوه حفر قنات که تقریبا مشابه روش فوق صورت میگیرد، استخراج زیرزمینی با وجود مشکلات زیاد، به راحتی انجام میشد.
حتی برخی از محققین عقیده دارند که تعقیب رگههای فلز به صورت چاههای عمودی و افقی باعث اختراع فن حفر قنات گردید. ابزار اصلی معدنچیان عبارت بود از:
کلنگ (منقر، صاقور) که از لبه تیز آن برای سوراخ کردن سنگ و از لبه پهن آن برای کوبیدن یا ضربه زدن استفاده میکردند
انواع چکش، اسکنه یا گوه، کج بیل و بیل
چرخ چاه، که برای بیرون کشیدن سنگ و مواد معدنی از چاه، از آن استفاده میکردند
چراغهای روغنی، که برای روشن سازی کلی و هماهنگی مسیر حفاری، از آن بهره میگرفتند
همچنین، برای تهویه معادن که مسئله پر اهمیتی بود، یا چاههای تهویه حفر میشد و یا از دم و لوله هوا رسانی استفاده میشد.
خوشبختانه طی یک حفاری زمینشناسی توسط هیاتی از معدن شناسان ایرانی، معدنی که احتمالا در دوره هخامنشیان مورد استفاده قرار گرفته بود، کشف گردید که داخل تونلها و گودالهای حفر شدهی آن، مقدار نسبتا زیادی اشیاء مورد استفاده معدنچیان کشف گردید، که به صورت اولیه در زیرزمین باقی مانده بود. این اشیاء از آن جهت جالب هستند که نحوه کار استخراج معدن را در دوران قدیم برای ما روشن میکند، که عبارت بودند از یک دم متشکل از مشکی از پوست بز و لوله هوا رسانی، پتک، چکش، و دیگر وسایل خرد کننده. ریسمان سبد برای انتقال سنگهای معدنی، چراغهای پیه سوز و الوار و چوبهای محکم برای استحکام بخشیدن به تونلها.
