به طور کلی، آبکاری مس، عبارت است از اعمال یک لایه از عنصر مس بر روی یک فلز یا آلیاژ دیگر. در ادامه مقاله، چگونگی این فرآیند را شرح خواهیم داد.
مس در کنار خصوصیات منحصر به فردی که دارد، مثل رسانایی حرارتی و الکتریکی بالا، انعطاف‌پذیری عالی، مقاومت بالا در برابر خوردگی و بسیاری از مزایای دیگر، به مروز زمان در برابر اکسیژن واکنش نشان می‌دهد و اکسید می‌شود. به همین علت در فرآیند آبکاری مس، این عنصر، معمولا به عنوان لایه عایقی زیرین، بکار می‌رود. البته در مواردی، مانند ساخت مجسمه‌های تزئینی، ممکن است که از آبکاری مس برای لایه بیرونی کار استفاده شود، که در این موارد، یک لایه بی‌رنگ روی آن اعمال می‌کنند تا از اکسید شدنش، جلوگیری کنند.
فرآیند آبکاری مس به دو صورت الکترولیتی و غیرالکترولیتی انجام می‌شود، که بین این دو فرآیند، کاربرد فرآیند الکترولیتی رایج‌تر است. آبکاری مس، توسط وان‌های الکترولیتی مختلف انجام می‌شود. از جمله معروف‌ترین الکترولیت‌ها می‌توان به اسید فلوریدریک یا اسید سولفوریک، الکترولیت فسفاته، الکترولیت پایه سیانید، اشاره کرد. برای انجام آبکاری مس یک وان آبکاری، آند، بشکه و کیسه آند نیاز داریم و بنا به هدف آبکاری مس نوع حمام الکترولیت انتخاب می‌شود.
به این نکته توجه داشته باشید که، اگر می‌خواهید پوشش مس به سطح فلز به خوبی بچسبد، باید مرحله آماده سازی سطح فلز را به خوبی انجام دهید. البته نباید از نوع موادی که مس روی آن رسوب می‌کند غافل شوید، زیرا روی کیفیت پوشش، تاثیر می‌گذارد. همچنین، پیش آبکاری در وان الکترولیت سیانیدی موجب ایجاد چسبندگی بهتر در حمام اسیدی می شود.
اگر می خواهید پوشش مس دارای شفافیت باشد در حمام سیانید از روش جریان پریدیک معکوس یا قطع و وصل جریان، استفاده کنید. روش دیگری که برای ایجاد شفافیت بکار می‌رود، اضافه‌کردن شفاف‌کننده یا جلادهنده مکانیکی است. برای کنترل اندازه خلل‌های پوشش مس، مواد پایه و کیفیت ترکیب مواد، تعیین کننده است. زمانی که پوشش مس فاقد اکسایش سطحی و دارای ضخامت کافی و همچنین چسبندگی بالا باشد، روی آن قابلیت لحیم کاری وجود دارد. برای موضوع تاول زدن در ریخته‌گری تحت فشار آلیاژهای روی، وقتی پوشش در معرض حرارت قرار می‌گیرد تاول می‌زند. کنترل محیط و میزان اسیدی یا بازی بودن وان آبکاری در کاهش میزان تاول زدن تاثیرگذار است.
مراحل آبکاری مس
پاک‌کردن و تمیزسازی سطح
زنگ‌زدایی قلیایی
تمیزکاری حلالی
چربی‌زدایی با بخار
پاک‌کردن سطح در الکترولیت قلیایی
بعد از پاک‌کردن، سطح آبکشی می‌شود و فعال‌سازی توسط اسید صورت می‌گیرد تا هر ماده‌ای که به سطح چسبیده و طی مراحل پاکسازی از بین نرفته است، پاک شود.
مرحله بعدی برای انجام آبکاری مس تعیین نوع وان الکترولیت و آماده‌سازی آن است. در ابتدا کاتد یا سیم مثبت را به منبع تغذیه توسط یک سوسماری با الکترود مس متصل می‌کنیم، بخش منفی یا آند را با سوسماری دیگر به جسمی که می‌خواهیم آبکاری کنیم، متصل می‌کنیم.
کاتد و آند را با فاصله داخل الکترولیت آبکاری قرار می‌دهیم، بطوریکه به هم برخورد نکنند، سپس، ولتاژ مورد نیاز را به وسیله یک منبع تغذیه اعمال می‌کنیم.
با گذشت زمان و ولتاژ ایجاد شده، یون‌های مس جدا می‌شوند و با کمک وان آبکاری بر روی سطح مورد نظر می‌چسبند. واکنشی که داخل حمام رخ می‌دهد باعث حرکت یون، از جایی به جای دیگر می‌شود.
