سیانور مس، یک ترکیب معدنی با فرمول CuCN میباشد. این ماده به صورت دو پلی مورف و به رنگ سفید مشاهده می‌شود، البته نمونه‌های ناخالص آن می‌توانند سبز باشند. سیانور مس به عنوان کاتالیزور در آبکاری مس و به عنوان معرف در تهیه نیتریل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. سیانور مس، در آب نامحلول است. این ماده معدنی همچنین، یک ترکیب سمی است که از طریق زخم های باز، بلع و استنشاق، می‌تواند باعث مرگ انسان شود. برخلاف اینکه این ماده در آب نامحلول است، در محلول آمونیاک غلیظ، پیریدین، اسید کلریدریک، سیانید پتاسیم و ان-متیل پیرولیدن، حل می‌شود.
سیانور مس، علاوه بر اینکه برای آبکاری مس بکار می‌رود، در آبکاری نیکل، آبکاری کروم، آلیاژهای روی، فولاد و سایر فلزات یا آلیاژها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
آبکاری فلزات و آلیاژها با سیانور مس، باعث ایجاد جلاء، صافی، سختی و استحکام در محصولات نهایی، می‌شود.
محلول سیانید مورد استفاده برای آبکاری مس، شامل سیانور مس و سیانور سدیم است. از جمله دیگر کاربردهای این ترکیب، شامل استفاده از آن برای تولید حشره کش، کاتالیزور در پلیمریزاسیون و همچنین به عنوان یک ماده ضد رسوب در رنگ‌های دریایی، میباشد.
خطرات و عوارض
سیانور مس، یک ماده سمی و خطرناک است که استنشاق غبار، بلع یا تماس پوستی با آن، عوارض جدی به دنبال دارد. به دنبال قرار گرفتن در معرض مقدار زیاد گرد و غبار سیانور مس، ممکن است علائم مسمومیت با سیانید ایجاد شود. بلع این ماده باعث علائمی همچون اضطراب، گیجی، سرگیجه، از بین رفتن ناگهانی هوشیاری، بوی بادام تلخ در نفس یا در استفراغ، نبض ضعیف، تشنج و فلجی می‌شود. تماس با چشم باعث سوزش چشم‌ها می‌شود.
برای کارکردن با این سیانور حتما ماسک و دستکش شیمیایی استفاده کنید و از رها سازی پساب‌های حاوی این ماده در محیط زیست خودداری کنید. اگر این ماده با پوست یا چشم‌هایتان تماس داشت، آنها را با مقدار فراوان آب شستشو دهید و فورا به پزشک مراجعه کنید.
در صورت استنشاق فرد را به محیط باز منتقل کرده و با اورژانس تماس بگیرید تا او را به بیمارستان منتقل کنند.
هنگام کار کردن با این سیانور از تشکیل گرد و غبار خودداری کنید و از تهویه مناسب محل، اطمینان حاصل کنید و آن را در ظروف در بسته و در جای خشک و خنک نگهداری کنید.
در صورت آتش گرفتن انبار یا ظرف نگهداری سیانور مس هرگز به آن نزدیک نشوید، زیرا دود آن محتوی گازهای خطرناکی است که می‌تواند باعث خفگی شود بنابراین با حداکثر فاصله باید اقدام به اطفاء حریق کنید.
