اگرچه شواهد اندکی از ساخت برنج در اوایل عصر برنز وجود دارد ( اوایل تا اواسط 3 هزاره قبل از میلاد)، اما این سوال رازآلود وجود دارد که کدام طبقه از جامعه جذب برنج شده و توانایی خرید و تهیه آن را داشته است؟
در ترمی در جزیره لسبوس (در یونان)، درست آن سوی آبهای تروای باستانی، چندین شیء برنجی از جمله چاقو، سنجاق و زیورآلاتی یافته شده است که قدمت آنها به اواسط تا اواخر 3 هزاره قبل از میلاد برمیگردد. این اقلام لوکس را در تروا استفاده میکردند، جایی که یک رهبر مقتدر، به همراه خانواده، پیروان و خادمانش، در یک ارگ حکمرانی میکرد. ترمی در جزیره لسبوس، که دارای یک طرح منسجم از ساختمانهای مستطیلی طویل بود، دارای یک جامعه طبقهبندی شده مشابه با تروا بود. بنابراین حدس اینکه این اقلام لوکس، متعلق به کدام سطح اجتمائی بودهاند، کار سختی نیست.
آثار برنجی زیادی از خاورمیانه، که مربوط به اواسط تا اواخر 3 هزاره قبل از میلاد است، کشف شده است. به عنوان مثال، از یک قبر در قبرستان شهر اور، یک کلاهخود برنجی 9 سانتیمتری کشف شده است که، علیرغم اینکه بسیار کوچک میباشد و در جنگها فرسوده شده است، بیانگر قدرت و نفوذ است.
شهر اور، یکی از شهرهای تمدن سومر (در جنوب عراق)، در زمان خودش، بزرگترین شهر در جهان بوده است. اور، کالاهای لوکس را از افغانستان، هند و آسیای صغیر وارد میکرد و یکی از مهمترین بنادرش، بندر خلیج فارس بوده که بعدها به سمت شمال گسترش پیدا کرده است.
یکی دیگر از شهرهای سومریان، شهر کیش در فرات با جامعهای طبقهبندی شده بود که، چند کیلومتر مربع از زمینهایی که حدودا در 80 کیلومتری جنوب بغداد امروزی قرار داد را، پوشش میداد. از این شهر نیز، یک کاسه برنجی و یک کارد توالت پیدا شده که به افراد خاصی، اختصاص داشته است. همچنین، قدمت آنها به اوایل عصر برنز (اواسط 3 هزاره قبل از میلاد)، برمیگردد و نشاندهنده این امر هستند که کدام سطح از جامعه از برنج استفاده میکردند. شواهد حاکی از آن هستند که، اواخر 3 هزاره قبل از میلاد، برنج تحت استثمار، اعضای پرنفوذ و قدرتمند جامعه قرارد داشته است.
در اِستِپهای کالمیکیا (غرب قزاقستان کنونی)، در گورهای کاتاکومب که متعلق به کشاورزان بوده است، در ارگنی (ارگنینسکی) در شمال دریای خزر، یک چاقو و قلاب برنجی، یافت شده است. اطلاعات دیگری که از این گور بدست آمده، حاکی از آن است که، عشایر کالمیکیا، ملبس به لباسهای چند رنگ و آراسته شده با رشتههای بلندی از مهرههای برنجی و خمیر شیشهای، بودهاند. در دوران ماقبل تاریخ، مواد عجیب و غریب و غیرعادی (مثل برنج)، به رهبران و حاکمان، قدرت، نفوذ و اعتبار میبخشیده است.
در ارگنی در کالمیکیا و محلهای معاصر نیز، فلزات غیرمعمول، مثل برنج، برای تشریفات مربوط به مراسم خاکسپاری و همچنین به عنوان طلسمات نمادین برای حفظ و کنترل اراضی، استفاده میشدند.
