سالهای متمادی است که مس برای لولهکشی خانهها و ساختمانها مورد استفاده قرار میگیرد. سازندگان به دلیل به صرفه بودن و همچنین دردسترس بودن مس، از لولههای مسی استفاده میکنند. متاسفانه، لولههای مسی، ممکن است در معرض خوردگی قرار بگیرند که این معضل میتواند منجر به سوراخ شدن لوله و نشت آب شود. میزان وقوع این اتفاق با شیمی آب خاص یک منطقه مرتبط است، که در ادامه مقاله به بررسی و شرح آن میپردازیم.
شیمی آب نرم و سخت
دانشمندان آب را براساس غلظت مواد معدنی محلول طبقهبندی میکنند. از نظر فنی، آب سخت، آبی است که دارای غلظت بالایی از یونهای مثبت چند ظرفیتی است. از جمله این یونها، میتوان به یونهای کلسیم و منیزیم اشاره کرد. برخلاف آب سخت، آب نرم، غلظتهای کمتری از یونهای کلسیم و منیزیم، دارد.
انواع خوردگی حفرهای مس
خوردگی حفرهای مس، نوعی از خوردگی است که منجر به نازک شدن دیواره لوله میشود. خوردگی حفرهای، انواع مختلفی دارد که به دما و pH آبی که از لوله عبور میکند، بستگی دارد.
- خوردگی حفرهای نوع 1؛ زمانی اتفاق میافتد که آب سرد با سولفات بالا نسبت به کلرید، در لوله جریان مییابد.
- خوردگی حفرهای نوع 2؛ زمانی اتفاق میافتد که آب گرم با pH زیر 7.2 از لوله عبور میکند.
- خوردگی حفرهای نوع 3؛ زمانی اتفاق میافتد که آب نرم با pH زیر 8.0 از لوله عبور میکند.
خوردگی حفرهای نوع 3 مس
مطالعات متعدد و مختلف، خوردگی حفرهای نوع 3 را که به واسطه آب نرم ایجاد میشود، تایید کرده است. با بررسی سطح مقطع لوله، به راحتی میتوان این نوع خوردگی را تشخیص داد. در محل خوردگی حفرهای نوع 3 و در قسمت داخلی لوله، رسوبات آبی رنگ سولفات مس را میتوان مشاهده کرد. در برخی موارد نیز ممکن است این رسوبات به داخل آب بریزند و در نتیجه موجب آبی شدن آب گردند.
جلوگیری از خوردگی
شرکتهای تامینکننده آب از مشکلات خوردگی در مناطق خاص آگاه هستند. دانشمندان تاثیر مواد شیمیایی مختلف در کاهش خوردگی لولههای مسی را مطالعه کردهاند. یکی از موثرترین آنها، افزودن ارتوفسفات به آب بوده است که باید توسط شرکتهای تامینکننده آب، به آب اضافه شود. ارتوفسفات منجر به تولید لایههای فسفات – سرب با حلالیت پایین در سطوح داخلی لولهها میشود. این لایهها از لولهها در برابر خوردگی محافظت میکنند، ضمن اینکه مقدار سرب درون آب را نیز کاهش میدهند.